چالشی برای انتخاب اسم - مجله یک کامپیوتر

به گزارش خبرنگاران، با آغاز اول مهرماه و بازگشایی مدرسه ها، اولین موضوعی که دانش آموزان از طریق آن با یکدیگر ارتباط برقرار می نمایند، اسم است. موضوعی که به مرور زمان شاهد تغییراتی در آن هستیم و خانواده های کوشش می نمایند اسامی خاصی برای فرزندانشان انتخاب نمایند، اسامی که بیان برخی از آنها حتی برای معلمان نیز سخت گردیده است.

طبق آماری که در سایت ثبت احوال منتشر گردیده، در سال 1396 بیشترین اسامی انتخاب گردیده دختران مربوط به نام فاطمه و بیشترین اسامی انتخاب گردیده برای پسران مربوط به نام امیر علی بوده است.

از بین 50 اسم برتر مربوط به نام دختران اسم ترکیبی فارسی و عربی نازنین زهرا ششمین رده و اسم ترکیبی محمد پارسا سی و ششمین رده را به خود اختصاص داده است. همچنین آیدا و آرش صندلی پنجاهمین اسم انتخاب گردیده را به خود اختصاص داده اند. بر اساس آمار این سایت به نظر می رسد گرایش خانواده ها برای انتخاب اسم فارسی برای دختران به نسبت پسران بیشتر است.

یک پژوهشگر فرهنگی معتقد است زیباشناسی انتخاب اسم در کشور ما رعایت نمی گردد و در بسیاری از جاها این مفهوم چندان شناخته گردیده نیست.

حسین ورجانی در این باره به خبرنگاران، گفت: بحث زیبایی شناسی مقوله ای است که در فلسفه قدیم مطرح نبود و این علم در فلسفه غربی رایج بوده است، فیلسوفان غربی نیز عموما بنیانگذار آن بوده اند، این در حالی است که اگر استادان فلسفه ایرانی مثل بابک احمدی یا محمد ضیمران به مقوله زیبایی شناسی توجه نموده اند کاملا ترجمه و تحت تاثیر فیلسوفان غربی بوده است. در غیر این صورت زیبایی شناسی در فلسفه خود ما چندان اهمیتی ندارد به همین دلیل قطعا در بحث انتخاب اسامی هم صندلی چندانی نخواهد داشت.

او با بیان اینکه نگاه ما در بسیاری از زمینه ها سنتی و ماقبل مدرن است، اضافه نمود: عموم مصرف نمایندگان یا مخاطبان چنین مسائلی به لحاظ ادب و تعداد اقشار بسیار کمی هستند که معمولا به زبان های خارجی تسلط دارند، از منابع خارجی استفاده می نمایند و گمان نمی کنم نیاز پیدا نمایند تا به منابع ترجمه فارسی مراجعه نمایند.

این پژوهشگر مطالعات فرهنگی بیان نمود: اسم هر فردی علاوه بر اینکه باید معنایی داشته باشد باید به لحاظ آواشناسی نیز زیبایی خاصی داشته باشد. برای مثال اسم روژان در کردی یا سولماز در ترکی به لحاظ آوا شناسی و فونتیک اسامی زیبا هستند اما برخی از اسم ها این طور نیستند.

ورجانی با بیان اینکه اسامی نباید خیلی دست مالی گردیده یا تکراری باشند، افزود: اسم باید بتواند فرد را متمایز کند. برای مثال اگر در یک جمع صد نفره، چند نفر با نام علی داشته باشیم طبیعتا تفکیک آنها کار سختی است اما اگر فردی با نام سهراب داشته باشیم، آن فرد راحت تر می تواند از بقیه شناخته گردد.

او اظهار کرد: خانواده های ایرانی در دوره های متفاوت تاریخی و بنا بر شرایط اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جامعه به برخی از اسامی خاص روی آوردند. بعد از انقلاب اسلامی نیز اسامی مثل روح الله و میثم امثال آنها گسترش پیدا کرد اما این موج اخیرا کمتر گردیده است.

این پژوهشگر مطالعات فرهنگی درباره پدر مادرهایی که اخیرا سعی می نمایند اسامی خاصی برای فرزندانشان انتخاب نمایند، گفت: اسامی ترکیبی جدیدی مثل نازنین زهرا استفاده می گردد که نازنین اسم فارسی و زهرا اسمی عربی است. دو اسمی که به یک نفر اطلاق می گردد. اما اسامی مثل مزدک علی یا زرتشت علی هم از ترکیب یک اسم اصیل ایرانی و اسم عربی به وجود آمده اند که به عقیده من بی سلیقگی در انتخاب اسم است.

ورجانی با بیان اینکه من با انتخاب اسم های ترکیبی مسئله دارم، گفت: این اسم ها، آنها را طولانی می نمایند و از طرفی افراد یکی از دو اسم ترکیبی را برای فرد به کار می برند. یکی او را محمد و دیگری آن را علی صدا می نماید و کمتر کسی اسم کامل محمد علی را استفاده می نماید که این امر موجب آشفتگی شناسایی اسم می گردد.

او درباره اینکه این عمل موجب نمی گردد فرد احساس چندگانگی هویتی کند؟ بیان نمود: واقعیت این است که باور اسطوره ای و قدیمی وجود دارد که اسم هر چیزی با ذات آن ارتباط دارد، در حالی که این گونه نیست. در واقع اسم یک علامت شناسه یا یک کد است. اسم، هر چیزی می تواند باشد. در واقع ما در زبان نشانه هایی می گذاریم که می تواند با یک چیز مرتبط باشد، کاملا دلالت خود خواسته است و می تواند این اسم تغییر پیدا کند اما عوام بر این باور هستند اسم هر کسی که عادل است پس آن فرد باید حتما عادل باشد.

این پژوهشگر مطالعات فرهنگی ادامه داد: نباید این طور فکر کنیم که افراد خلافکار اسامی مشخصی دارند، زیرا خوب و بد بودن افراد بستگی به زمان و مکان دارد و از طرفی باید بدانیم خوبی و بدی از منظر افراد چه کاربردی دارد. اسم و رفتار فرد می تواند هر چیزی باشد و هیچ ربطی به اسم آن ندارد، ضمن اینکه رفتار افراد ثابت نیست و آنها در موقعیت های گوناگون رفتارهای گوناگونی از خود نشان می دهند. فریدون یا حسن می تواند اسم افراد متفاوتی باشد که یکی از آنها خوب و دیگر بد باشد. اسم روی آینده تاثیری نخواهد داشت.

ورجانی بیان نمود: برای مثال سجاد یا ساجده بیشتر برای افرادی که سید یا سادات هستند انتخاب می گردد. به جز یکسری اسامی خاص که برای سادات انتخاب می گردد مابقی اسامی به صورت تصادفی و الگوی رفتاری فرهنگی آن خانواده است و به شخص ربطی ندارد.

بانیما